Wie zijn geschiedenis niet kent, is veroordeeld om die opnieuw te beleven.

Wie zijn geschiedenis niet kent, is veroordeeld om die opnieuw te beleven.

Over ons

 

Monument ter nagedachtenis van de slachtoffers van totalitaire regimes. Dit monument bevindt zich in Praag.

Groot was de vreugde toen het IJzeren Gordijn was neergehaald. Dictatuur maakte plaats voor vrijheid, want de communistische machthebbers werden van hun pluche verjaagd. Nieuwe leiders namen hun plaats in. In een aantal landen waren dit mensen die zich eerder tegen het regime hadden uitgesproken en als dissident al bekend waren. Wat Tsjecho-Slowakije betreft, was dit Václav Havel, in Polen Lech Walesa. In enkele landen was de overgang tamelijk geweldloos. Zo was er in Tsjecho-Slowakije sprake van een ‘fluwelen revolutie’. In de andere landen was ook van een echte ‘bijltjesdag’ geen sprake. Zelfs in Roemenië was bij de omverwerping van de dictatuur sprake van relatief beperkt geweld. Ook zijn er in de voormalige communistische landen geen processen geweest, zoals de Neurenberger processen na de Tweede Wereldoorlog. Evenmin Waarheids- en Verzoeningscommissies, zoals in Zuid-Afrika na de val van de apartheid. In de euforie van het einde van ruim veertig jaar communistische onderdrukking wilde niemand dit. Het enige waar sprake van was, was de lustratie-wetgeving. Mensen die in de communistische tijd ‘fout’ waren geweest, konden niet meer in aanmerking komen voor een politieke post.

Ongeveer 10 jaar na het einde van de communistische dictatuur kwam het besef dat met alleen maar vooruit kijken, en het verleden (en de slachtoffers en daders van destijds) laten voor wat ze waren, niet genoeg zou zijn. Niet om met het verleden in het reine te komen, en niet om op een goede basis vooruit te kunnen. Als een van de belangrijke bewustmakers noemen we Stephane Courtois, die in 1997 zijn boek ‘Zwartboek van het Communisme’ (origineel in het Frans) publiceerde. Niet om de beerput te openen, maar om het verleden te verwerken en een plek te geven. Het werd een bestseller waarvan 1 miljoen exemplaren werden gedrukt in meer dan 25 talen.

We memoreren Václav Havel, die in 2008 in zijn toespraak tijdens een internationale conferentie Europese Geweten en het Communisme stelde: ‘Ik heb vele malen gedurende mijn leven nagedacht over de identiteit van het individu, de gemeenschap, de natie, de staat en waaruit deze groeit. En steeds heb ik mij gerealiseerd dat er geen identiteit bestaat zonder continuïteit en dat we – als we onszelf willen zijn, en als we herkenbaar en identificeerbaar willen zijn – de leiding moeten hebben over wat we gisteren hebben gedaan, om verantwoordelijkheid te nemen voor wat we elders hebben gedaan. En mochten we die persoonlijke verantwoordelijkheid niet kunnen dragen, dan dienen we er tenminste kennis van te hebben.’

De Stichting Geschiedenis Totalitaire Regimes en hun Slachtoffers (SGTRS) wil meewerken om deze geluiden te laten doorklinken, gevolg geven aan de boodschap van Václav Havel, zoals hij die verwoordde elders in de hiervoor genoemde toespraak: Allen die een totalitair systeem hebben meegemaakt en het op hun eigen manier hebben ervaren, zijn verplicht om hun ervaringen te benoemen en door te geven aan hen die het geluk hebben gehad om geen totalitair systeem te hebben meegemaakt.’ SGTRS is lid van het Platform Europese Geschiedenis en Geweten, gevestigd in Praag. Dit Platform heeft 62 lid-organisaties, voornamelijk uit landen waar men tijdens de Koude Oorlog geleden heeft onder het communisme. Zij delen hun ervaringen met ons in het Platform. Wij geven die door, op onze website en anders. Waarmee wij niet pretenderen dat wij ‘complete’ informatie geven over de geschiedenis van de communistische landen. Verre van dat. Wij publiceren wat ons voor ogen komt. Wij willen zodoende het Nederlandse publiek, met name jongeren, bewust maken van het gevaar van totalitaire regimes. Dit is onze belangrijkste doelstelling.

Stichting Geschiedenis Totalitaire Regimes en hun Slachtoffers

Dr. Mees ten Oeverlaan 29
3648 XA Wilnis
The Netherlands

Tel +31 297 288 250
Mob +31 655 117 696
E-mail info@sgtrs.nl
Web www.sgtrs.nl

KvK: 30281102
Bankrekening: 1548.65.958
(t.n.v. SGTRS)
IBAN: NL07RABO0154 8659 58
BIC: RABONL2U

ANBI-status toegekend